Pełna nazwa dzisiejszego święta to: Święto Podwyższenia Krzyża Świętego. Nie jest to zatem Święto Krzyża czy też Święto Krzyża Chrystusowego. Chodzi w nim bowiem nie tylko o Krzyż, na którym skonał Jezus z Nazaretu, ale o wywyższenie tego Krzyża. Dzisiejsze czytania biblijne mówią o wywyższaniu i uniżaniu w historii zbawienia. Módlmy się o dar rozróżniania tego, co ważne, od spraw błahych. O dar rozeznania, gdzie jest góra i gdzie jest dół. Tradycja mówi, że św. Helena, matka cesarza Konstantyna Wielkiego, wybrała się na pielgrzymkę do Jerozolimy. Na Golgocie, w miejscu, gdzie oddał ducha Jezus Chrystus, Helena odnalazła pozostałości Krzyża. Krzyż został „podniesiony” do publicznego kultu.

Upomnienie braterskie jest chrześcijańskim sposobem na rozwiązywanie konfliktów w rodzinie, w pracy i w dalszym otoczeniu. Łatwo przychodzi nam oceniać życiowe postawy i decyzje innych ludzi. Bez mrugnięcia okiem krytykujemy, obmawiamy i rozsiewamy plotki. Uczeń Chrystusa, widząc brata, który błądzi, popełnia grzech lub czyni jakiekolwiek zło, jest zobowiązany iść i upomnieć go w cztery oczy. Jezus wielokrotnie przypominał nam wszystkim, że największą wartością w życiu każdego człowieka jest miłość. Każdy człowiek jest powołany do życia we wspólnocie z Bogiem. Spoiwem tej wspólnoty jest miłość. Naszą odpowiedzią na miłość Boga ma być również miłość. Najpierw miłość do Boga, a potem miłość do człowieka. Te dwie miłości zawsze idą w parze. Miłość do Boga i bliźniego stanowi najważniejszą motywację braterskiego upomnienia.

Ewangelia stawia przed nami trudne zadanie: chodzi o umiejętność upominania drugiego człowieka. Niektórzy nie mają z tym żadnych problemów: potrafią bez mrugnięcia okiem wytknąć komuś jego błędy. Dla większości z nas upominanie innych jest niełatwym zadaniem. Trudno jest prosto w oczy wypomnieć cudze błędy. Niekiedy brakuje nam śmiałości, aby zwrócić komuś uwagę. Nie chcemy popsuć naszych przyjaźni czy dobrych relacji (zwłaszcza gdy mamy się krytycznie wypowiedzieć np. o naszym przełożonym w pracy). Czytania biblijne uprawniają nas do stwierdzenia, że istnieje szczególny rodzaj chrześcijańskiego napominania. Św. Mateusz przedstawia w bardzo konkretny sposób cztery etapy upominania.

Przez całe życie człowiek zdobywa wiedzę zawodową, życiową i religijną. Niedzielne czytania z Ewangelii można porównać do zadania domowego, które otrzymujemy do odrobienia w szkole Jezusa. Jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za siebie, ale także za ludzi, pośród których żyjemy. Początek roku szkolnego to często okres narzekania, że trzeba wracać do nauki, ale też czas radości ze spotkania z kolegami i snucia ambitnych planów, robienia postanowień związanych z nauką i innymi obowiązkami. Bardzo często początkowy entuzjazm i zapał zmieniają się w zmęczenie i zniechęcenie. Do współpracy należy zaprosić Ducha Świętego. Nasze dobre plany i postanowienia będą jeszcze lepsze i jeszcze trwalsze, jeżeli On sam zacznie je wspierać. W trakcie homilii można wykonać z dziećmi prezentację. Dla każdego z uczestników potrzebny będzie patyczek (np. od szaszłyka) i biała kartka. Opcjonalnie można nanieść na kartce wizerunek gołębicy – Ducha Świętego, wykonany techniką kropek do połączenia lub mozaiki do kolorowania.

Słowo Boże przeznaczone na dzisiejszą niedzielę podejmuje temat krzyża i cierpienia. Jezus mówi o czekającym Go cierpieniu, śmierci i Zmartwychwstaniu, a Piotr, który w dobrej wierze protestuje, otrzymuje od Jezusa surową naganę i zostaje nazwany szatanem. W pierwszym czytaniu prorok Jeremiasz mówi o swoim cierpieniu. Św. Paweł w swoim liście zachęca, abyśmy dali nasze ciała na ofiarę, żywą, świętą i miłą Bogu. Dla chrześcijanina sprawą najważniejszą powinno być poznanie i wypełnienie woli Boga. Krzyż kojarzy się nam z cierpieniem i ofiarą, dlatego tak trudno go przyjąć.

Pouczająca anegdota z życia malarza na dworze króla Aleksandra Wielkiego, Apellesa. Na krytyczne słowa szewca na temat wystawionego obrazu z ust malarza padły słynne łacińskie słowa: Ne sutor ultra crepidam, czyli „Niech szewc nie wyrokuje powyżej kopyta”. To porzekadło nakłania do pokory w ocenianiu drugiego człowieka i jego dzieł. Żeby coś oceniać, należy posiadać pewną wiedzę na ten temat. W przeciwnym razie nasza ocena może brzmieć dość zabawnie, jak ocena szewca, któremu się wydaje, że umie oceniać arcydzieła malarstwa. W dzisiejszej Ewangelii Jezus przedstawia swoim uczniom Boże dzieła i plany zbawienia. Boże dzieło zbawienia jest arcydziełem Jego miłości i mądrości. Boży plan cierpienia, męki, śmierci Chrystusa, w ludzkim odczuciu wydawał się zupełną porażką i klęską.

Piotr – jako pierwszy apostoł – wyznał wiarę w Boże synostwo Jezusa Chrystusa. Pochwała z ust Jezusa sprawiła, że Piotr zmienił swoją postawę: z człowieka słuchającego Mistrza stał się „doradcą” swojego Nauczyciela. Jezus udzielił nagany Piotrowi i wezwał swoich uczniów do „zaparcia się” samych siebie. Wyraz „zaprzeć się” ma w języku polskim kilka różnych znaczeń. Nie każde „zaparcie się” może służyć jako przykład pozytywnej postawy człowieka. Jezus rozumie „zaparcie się samego siebie” jako postawę wyrzeczenia i rezygnacji z czegoś ważnego w imię wyższych racji.

Symbolika kluczy jest równie stara jak cywilizacja: ten, kto miał klucze – miał władzę. To on miał dostęp do rzeczy cennych i udzielał ich tym, którym chciał. Czytania biblijne mówią dziś również o symbolice kluczy. Szebna, zarządca pałacu królewskiego, okazał się niegodny, dlatego władza została mu zabrana, a klucze obiecane komu innemu. W Ewangelii słyszymy dziś o kluczach królestwa. Są one obiecane Piotrowi. Zanim jednak Jezus obieca Piotrowi władzę kluczy, wypróbowuje go. Aby otrzymać władzę kluczy, Piotr nie musi wykazać się swoją odwagą czy inteligencją, ale otwartością na to, co Bóg do niego mówi i posłuszeństwem natchnieniom Bożym. Losy Kościoła nie zależą od ludzkiego kalkulowania czy siły, ale od posłuszeństwa Bogu. Na tym właśnie opiera się władza kluczy: przywilej nieomylności, który się z nią wiąże, nie zasadza się na ludzkiej mądrości, ale na Duchu Świętym, który strzeże nieomylnego przekazywania wiary.