Homilie niedzielne i świąteczne

Jezus wyraźnie mówi nam dzisiaj, że dla Boga nie liczą się słowa oraz piękne deklaracje. Bóg oczekuje konkretnych czynów. W chrześcijańskim życiu nie może być rozdźwięku między modlitwą, wiedzą o Bogu i wiarą w Niego a codziennością. W stwierdzeniu: „Jestem wierzący, ale niepraktykujący”, brakuje logiki i konsekwencji. Każdy rodzic chce, aby dziecko było mu posłuszne. Obietnice, nawet jeśli są bardzo piękne, nas nie zadowolą. Oczekujemy czynów. Nie lubimy dwulicowości i obłudy. Nie potrafimy zaakceptować ludzi, którzy co innego mówią, a co innego robią. Jezus gani taką postawę. Brak konsekwencji i postawa dwulicowości pojawiają się także w naszym chrześcijańskim życiu. Czy nasze codzienne życie, nasze uczynki są zawsze zgodne z Bożymi przykazaniami, nauką Jezusa i Kościoła? Często wyznajemy wiarę tylko w kościele, a potem w pracy, w rodzinie, przyjmujemy zupełnie inne kryteria postępowania.

Bóg – miłujący Ojciec zapraszający nas do współpracy. Jezus – Syn Ojca, który doskonale wypełnił Jego wolę. Syn marnotrawny – od nieposłuszeństwa do komunii z miłosiernym Ojcem. Europa – świat bez Boga. Miejsce Boga w moim życiu. Czy mam czas dla Niego? Młodzież przystępująca do sakramentu bierzmowania pytana jest przez biskupa: „Powiedzcie przed zgromadzonym tu Kościołem, jakich łask oczekujecie od Boga w tym sakramencie?”. Kandydaci publicznie i głośno odpowiadają: „Pragniemy, aby Duch Święty, którego otrzymamy, umocnił nas do mężnego wyznawania wiary i do postępowania według jej zasad”. A co dzieje się dalej? W najbliższą niedzielę po bierzmowaniu na niedzielnej Eucharystii stawia się – jak uczy doświadczenie – połowa (a może mniej) młodych chrześcijan, którzy kilka dni wcześniej mówili, że pragną Ducha Świętego, by mężnie wyznawać wiarę i postępować według jej zasad. Wierność Bogu i wierność sobie – od słów do czynów.

Jest wiele rzeczy, które lubimy robić, i wiele obowiązków, przed którymi staramy się uciekać. Większość ludzi ma serca napełnione dobrymi intencjami i wrażliwością wobec bliźnich. Bardzo często jednak nie przekłada się to na uczynki. Ograniczają nas lenistwo, bierność lub egoizm. Szatan przekonuje nas, że sama intencja spełnienia dobrego uczynku wystarcza, by czuć się dobrym człowiekiem. Dobrymi intencjami jest piekło wybrukowane. Żaden nasz dobry ani zły uczynek nie przepada raz na zawsze. Skutki naszych uczynków przynoszą podwójne owoce: teraz i w wieczności. W trakcie homilii potrzebny będzie worek na śmieci lub kosz ze starymi papierami oraz telefon komórkowy.

Dziś bardzo często przelicza się wartość człowieka według kategorii jego wydajności, produktywności, mobilności. To są podstawowe sprężyny, które napędzają społeczeństwa i cywilizacje. Obraz społeczeństwa, często używany w naszych rozmowach, jest niezwykle charakterystyczny: nieustanny wyścig szczurów. Świat przestaje być gościnnym domem, w którym jest miejsce przy stole dla każdego człowieka. Zanika obraz życia jako pielgrzymki. Jest wyścig lub walka. Obrazy, których używamy do opisu świata, nie są obojętne. Z niepokojem pytamy: „Czy nie przekroczyłem już granicy? Czy nie sprzedałem samego siebie?”.

Sprawiedliwość to cecha, na którą jesteśmy szczególnie wyczuleni. Najwyżej ocenia się właśnie nauczycieli sprawiedliwych. Tylko… co jest sprawiedliwe? Czy sprawiedliwość polega na tym, by każdemu dać po równo, czy też według jego potrzeb, albo według włożonej pracy? Jak ma wyglądać sprawiedliwość? Jezusowa przypowieść o robotnikach w winnicy wygląda na przykład ewidentnej niesprawiedliwości: płaca była nieadekwatna do włożonego w pracę wysiłku. Jednak sprawiedliwość właściciela opierała się na czym innym – na zawartej umowie i… hojności. Przypowieść o robotnikach w winnicy mówi o sprawiedliwości Bożej, która różni się od naszego myślenia o sprawiedliwości. Bóg jest sprawiedliwy – to znaczy szczodry, hojny. Daje pełnię zbawienia.

Porównanie królestwa niebieskiego do gospodarza określa dynamiczny charakter tego królestwa. Wynajmowanie ludzi do pracy było i jest dość powszechną praktyką stosowaną przez wielu przedsiębiorców. Królestwo Boże jest rzeczywistością nieustannie rodzącą się pomiędzy ludźmi. Wzrost królestwa Bożego zależy od naszego wysiłku. Każdy, kto uczyni trochę dobrych rzeczy dla królestwa niebieskiego, zasługuje na Bożą nagrodę. Ostateczna nagroda jest taka sama dla każdego człowieka. Jest nią zbawienie. Jezus nie określa losu ludzi, którzy nie podjęli wysiłków w celu budowania królestwa. Lepiej jednak dobrowolnie i świadomie brać codziennie udział w tym dziele. W trakcie homilii potrzebne będzie wiaderko oraz dziesięć małych przedmiotów do rzucania (np. piłeczek, szyszek, ziaren fasoli itp.). Należy także przygotować kilka jednakowych nagród (np. cukierków) dla dzieci.

Przebaczając, zaczynamy panować nad własną złością. Nie widzimy w drugim człowieku wroga, lecz człowieka zranionego i skrzywdzonego. Przebaczenie nie jest wyrazem słabości, lecz siły i wolności. Wszystkim zależy na przebaczeniu. Prawdą jednak jest, że wielu ludzi nie ma odwagi się do tego przyznać. Człowiek, który nie chce by mu przebaczono, nie chce też być kochanym. Nie ma takich ludzi, którzy nie chcą miłości, szacunku i uznania innych ludzi. Co dzieje się z człowiekiem, gdy nie przebacza? Żyje w ciągłym stresie, co może prowadzić do wypalenia, zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego. Przebaczenie, uwolnienie się od nienawiści jest aktem niezwykle trudnym i długotrwałym.

Dzisiejsza przypowieść mówi nam o dwóch postawach: wielkoduszności i przebaczeniu, które okazał pan wobec swego sługi oraz małoduszności i braku przebaczenia, które widzimy w postawie sługi wobec jego dłużnika. Tak naprawdę są tylko te dwie możliwości: albo jesteśmy miłosierni, albo niemiłosierni. Nie można w tym miejscu zachować neutralności. W centrum naszej wiary jest krzyż Chrystusa, Jego zbawcza męka. To na ołtarzu krzyża dokonało się zbawienie świata, gdy Pan wypowiedział słowa wielkiej absolucji: Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą co czynią (Łk 23,34). To wtedy dokonało się największe i ostateczne zwycięstwo dobra nad złem.